Podstawy wydania nakazu zapłaty

 

            Postępowanie upominawcze należy do właściwości sądów rejonowych i okręgowych. Sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym, co oznacza że nie odbywa się tradycyjna rozprawa z udziałem stron, a sąd bez udziału stron rozpatruje sprawę. Zarządzenia może wydać także referendarz sądowy. Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód(spółdzielnia) dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Roszczenia spółdzielni z tytułu opłat czynszowych zalicza się do roszczeń o charakterze pieniężnym. W razie braku podstaw do wydania nakazu zapłaty przewodniczący wyznacza rozprawę, chyba że sprawa może być rozpoznana na posiedzeniu niejawnym.

Nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu:

1) roszczenie jest oczywiście bezzasadne,

2) przytoczone okoliczności budzą wątpliwość,

3) zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego,

4) miejsce pobytu pozwanego nie jest znane, albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju.

            Interpretując a contrario nakaz zapłaty będzie wydany jeżeli roszczenie jest zasa

dne, przytoczone okoliczności nie budzą wątpliwości, zaspokojenie roszczenia nie zależy od świadczenia wzajemnego, miejsce pobytu pozwanego jest znane lub nakaz można doręczyć mu w kraju.

            Praktyką niektórych sądów jest, że nie wydają nakazów zapłaty jeżeli roszczenie spółdzielni przekracza np. 20.000 złotych. Choćby pozew był właściwie prawnie uzasadniony i dobrze udokumentowany to sądy jednak chcąc unikać wydawania nakazów zapłaty na zbyt wysokie sumy, kierują sprawy na rozprawę w celu przeprowadzenia pełnego postępowania dowodowego. W związku z tym bezpiecznie formułować pozwy na kwoty nie większe niż ok. 15.000 złotych.

           

Konstrukcja pozwu – wymagane załączniki

            Zgodnie z art. 505¹ pkt 2 k.p.c.  przepisy działu dotyczącego postępowania uproszczonego stosuje się w sprawach o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez względu na wartość przedmiotu sporu, należących do właściwości sądów rejonowych.

            Pozew, odpowiedź na pozew, sprzeciw od wyroku zaocznego i pismo zawierające wnioski dowodowe wnoszone w postępowaniu uproszczonym powinny być sporządzone na urzędowych formularzach(Art. 505²). Wzory te zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia wzorów i sposobu udostępniania urzędowych formularzy pism procesowych w postępowaniu cywilnym[1]

            Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia ustala się następujące wzory urzędowych formularzy pism procesowych: 1) wzór formularza pozwu oznaczonego symbolem P - dla pozwu w postępowaniu uproszczonym oraz pozwu w sprawach, o których mowa w art. 187¹ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia.

            Zgodnie z art. 505³ § 1 jednym pozwem  można dochodzić tylko jednego roszczenia. Zmiana powództwa jest niedopuszczalna. Przepisów art. 75-85oraz art. 194-196i art. 198k.p.c. nie stosuje się. Powództwo wzajemne oraz zarzut potrącenia są dopuszczalne, jeżeli roszczenia nadają się do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym.(art. 505⁴ § 1 – 2 k.p.c. ). 

            Wzór urzędowy należy właściwie wypełnić. W sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w zamian innego przedmiotu, podana kwota pieniężna stanowi wartość przedmiotu sporu. Do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego(art. 19-20 k.p.c.). W przypadku zaległości w spółdzielni wartość przedmiotu sporu będzie stanowić suma zaległości istniejąca na danym koncie dłużnika spółdzielni.

 

           W pozwie należy także określić właściwość miejscową sądu, czyli który sąd będzie właściwy ze względu na swoje położenie. Co do zasady powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany(dłużnik spółdzielni) ma miejsce zamieszkania. Miejsce zamieszkania określa się według przepisów kodeksu cywilnego(art. 27

§ 1 – 2 k.p.c.). Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi niebędącemu osobą fizyczną wytacza się według miejsca ich siedziby(art. 30 k.p.c.).

            W przypadku dłużników spółdzielni określenie miejsca zamieszkania dłużnika nie będzie co do zasady stanowić  problemu, gdyż osoba taka najczęściej mieszka pod adresem w spółdzielni i miejsce to znane jest pracownikom spółdzielni.

            Jeżeli dłużnikami spółdzielni jest małżeństwo należy żądać zasądzenia długu solidarnie od obojga małżonków. W pozwie należy żądać zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

            Oprócz właściwego sformułowania pozwu od strony formalnej, należy także pozew właściwie uzasadnić prawnie i faktycznie, czyli wskazać na właściwe regulacje prawne, które stanowią podstawę naszych roszczeń oraz okoliczności faktyczne wskazujące że dane podstawa prawna zobowiązująca do zapłaty czynszu będzie w danym przypadku miała zastosowanie.

            Podstawy prawne roszczeń spółdzielni zostały opisane w pierwszych punktach. Podstawy te należy wymienić w uzasadnieniu pozwu.

Do pozwu dobrze jest załączyć wydruk z księgi wieczystej wskazujący na fakt że dana osoba jest właścicielem lokalu lub umowę o przydział spółdzielczego lokatorskiego prawa, jeżeli nie doszło do jego przekształcenia w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub nie doszło do wyodrębnienia lokalu.

Następnie należy załączyć do pozwu egzemplarz zawiadomienia jakie zostało skierowane do dłużnika spółdzielni jakie obowiązują go w danym okresie zobowiązania czynszowe. Bowiem zgodnie z art. 4 ust. 4¹ u.s.m. zarząd spółdzielni prowadzi odrębnie dla każdej nieruchomości:

1) ewidencję i rozliczenie przychodów i kosztów, o których mowa w art. 4 ust. 1-2 i 4 u.s.m.

2) ewidencję wpływów i wydatków funduszu remontowego zgodnie z art. 6 ust. 3u.s.m.; ewidencja wpływów i wydatków funduszu remontowego na poszczególne nieruchomości powinna uwzględniać wszystkie wpływy i wydatki funduszu remontowego tych nieruchomości. Zgodnie z art. 4 ust. 7 - 7¹ u.s.m.  o zmianie wysokości opłat spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w art. 4 ust. 1-2 i 4 u.s.m. , co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego. Zmiana wysokości opłat wymaga uzasadnienia na piśmie. W przypadku zmiany wysokości opłat na pokrycie kosztów niezależnych od spółdzielni, w szczególności energii, gazu, wody oraz odbioru ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych, spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w art. 4 ust. 1-2 i 4 u.s.m., co najmniej na 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat, ale nie później niż ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego ten termin. Przepis art. 4 ust. 7 u.s.m. zdanie drugie stosuje się.

            Każde osoba wnosząca opłaty czynszowe do spółdzielni powinna mieć prowadzone osobne konto na którym są ewidencjonowane jej wpłaty i zaległości. Na tej podstawie generuje się kartę kontową wskazującą na stan płatności dłużnika.

            Dalszym dokumentem załączanym do pozwu jest nota odsetkowa oraz wyliczenie odsetek. Wyliczenia tego powinien dokonać administrator spółdzielni.

            Jeżeli do dłużnika wysłano wezwanie do zapłaty to należy je także załączyć. W uzasadnieniu należy także wskazać, że roszczenie jest wymagalne oraz nieprzedawnione. Można to opatrzyć następującą formułą: „Zgodnie z art. 4 ust. 6[2] ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych opłaty czynszowe wnosi się co miesiąc z góry do 10 dnia miesiąca. Statut spółdzielni może określić inny termin wnoszenia opłat, nie wcześniejszy jednak niż ustawowy. Zgodnie z § …… Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej ……., opłaty czynszowe powinny być uiszczane, co miesiąc z góry do dnia 10 każdego miesiąca. W związku z tym właściwe przepisy określają termin wnoszenia opłat, który jest jednocześnie terminem wymagalności. Zgodnie z art. 455 kodeksu cywilnego: jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wy

nika z właściwości zobowiązania świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Pozwani z mocy prawa zobowiązani są do ponoszenia opłat czynszowych bez uprzednich wezwań. <<Opłaty eksploatacyjne płatne są z góry w terminie do dnia 10. każdego miesiąca, chyba że statut określa inny termin płatności, jednak nie wcześniejszy od ustawowego. Termin tego świadczenia okresowego jest w tym przypadku z góry określony, wobec tego roszczenie spółdzielni uzyskuje cechę wymagalności w tym terminie(…)W razie niespełnienia świadczenia w wymagalnym terminie dochodzi do zwłoki dłużnika, a spółdzielnia może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniosła żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi>>(por. A. Stefaniak, Komentarz do art.4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w: A. Stefaniak, Prawo spółdzielcze. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Komentarz, Lex 2014)”.

            Pozew może być podpisany przez dwie osoby z zarządu spółdzielni uprawnione do jej reprezentowania. Wówczas do pozwu należy załączyć wydruk z systemu KRS, który poświadcza uprawnienie do reprezentowania. Taki wydruk należy drukować w całości ponieważ niektóre sądy nie zadawalają się pierwszymi dwoma stronami. Zgodnie z art. 67  § 1 k.p.c. osoby prawne(a więc także spółdzielnia) dokonują czynności procesowych przez swoje organy albo przez osoby uprawnione do działania w ich imieniu. Przedstawiciel ustawowy, organy oraz osoby wymienione w art. 67 k.p.c. , mają obowiązek wykazać swoje umocowanie dokumentem przy pierwszej czynności procesowej. Zdania pierwszego nie stosuje się w przypadku dokonania czynności procesowej w elektronicznym postępowaniu upominawczym, jednak przedstawiciel ustawowy i organy oraz osoby wymienione w art. 67 mają obowiązek wskazać podstawę swojego umocowania. Druk KRS poświadcza więc to umocowanie.

            Jeżeli spółdzielnia zdecyduje się na zatrudnienie do danej sprawy pełnomocnika należy do pozwu dołączyć także pełnomocnictwo. Zgodnie z art. 87 § 1 k.p.c. pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, a w sprawach własności przemysłowej także rzecznik patentowy, a ponadto osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, współuczestnik sporu, jak również małżonek, rodzeństwo, zstępni lub wstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.

            Jeżeli pozew będzie wnoszony np. przez administratora zatrudnionego w spółdzielni to może on wnosić takie powództwo i być pełnomocnikiem, jeżeli z jego umowy zlecenia ze spółdzielnią wynika że dochodzenie roszczeń od danej osoby mieści się w zakresie jego umowy. Pełnomocnictwo powinno być opłacone na opłatą skarbową w wysokości 17 zł na właściwy rachunek urzędu miasta. Pełnomocnikiem spółdzielni w takich sprawach może być także prawnik wykonujący zlecenia na rzecz spółdzielni. Wówczas podstawą jego pełnomocnictwa będzie umowa zlecenia obsługi prawnej.

            Zgodnie z art. 128 § 1 k.p.c. do pisma procesowego(np. pozwu)  należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. Załączniki do pozwu, które zostaną w sądzie powinny być w oryginałach. Jeżeli spółdzielnia chce pozostawić sobie oryginały w swoich aktach może zrobić z oryginałów odpisy notarialne. Będą one honorowane przez sąd. Natomiast załączniki przeznaczone dla dłużników mogą stanowić kserokopie oryginałów bez potwierdzenia za zgodność. Jeżeli powództwo będzie składał adwokat lub radca prawny to mają oni prawo potwierdzania dokumentów za zgodność z oryginałami i tak zrobione odpisy będą honorowane przez sąd tak jak oryginały. Jeżeli po stronie dłużników są dwie, trzy osoby to tyle musi być egzemplarzy odpisu pozwu wraz z załącznikami.

            Zgodnie z art. 208¹ k.p.c. sąd z urzędu ustala numer PESEL pozwanego(dłużnika spółdzielni – dop. D.K.) będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku, lub numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku - numer w innym właściwym rejestrze

, ewidencji lub NIP pozwanego niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania. W związku z tym lepiej podać numer PESEL pozwanych samodzielnie w powództwie.

            Pozew musi być właściwie opłacony zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych[3]. Zgodnie z art. Art. 28 tejże ustawy w sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się opłatę stałą od pozwu, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy, a od apelacji, przy wartości przedmiotu zaskarżenia:

1) do 2000 złotych - 30 złotych,

2) ponad 2000 złotych do 5000 złotych - 100 złotych,

3) ponad 5000 złotych do 7500 złotych - 250 złotych,

4) ponad 7500 złotych - 300 złotych.

            Opłatę można wnieść w kasie sądu znakami opłaty sądowej. Opłata może być także wniesiona na rachunek sądu. Numery tych rachunków znajdują się na stronach internetowych sądów. Kwestie te reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych[4].  Jeżeli opłata sądowa została uiszczona na rachunek bieżący dochodów właściwego sądu przed wniesieniem pisma do sądu, należy do tego pisma dołączyć oryginał lub kopię dowodu wniesienia należnej opłaty. W przypadku dołączenia do pisma dowodu wniesienia opłaty sądowej w formie wydruku potwierdzającego dokonanie operacji bankowej, na wydruku tym zamieszcza się potwierdzoną własnoręcznym podpisem informację, że figurująca na nim kwota stanowi opłatę za wnoszone pismo.

            Pozew może być wniesiony do sądu listem poleconym wówczas należy zachować potwierdzenie nadania listu oraz ewentualne potwierdzenie odbioru zaparafowane przez pracownika biura podawczego w sądzie.

 

 

Stan prawny: 2015-11-16.