Elektroniczne postępowanie upominawcze(EPU, e-sąd) jest zinformatyzowaną formą tradycyjnego(papierowego) postępowania. Zostało on wprowadzone do kilka lat temu do systemu prawa. E-sąd jest to VI Wydział Cywilny Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie. E-sąd jest w całości dostępny przez stronę internetową[1]. Pozew można złożyć bez wychodzenia z domu, przy użyciu jedynie komputera.

Zalety elektronicznego postępowania upominawczego

            Zaletą tego sądu jest w pierwszej kolejności jego dostępność. Pozew do tego sądu można złożyć z każdego miejsca w Polsce, bez względu na miejsce zamieszkania dłużnika i siedzibę spółdzielni mieszkaniowej. Nie stosuje się tutaj zasad dotyczących właściwości miejscowej wynikającej z kodeksu postępowania cywilnego.

            Po drugie e-sąd jest w całości praktycznie zinformatyzowany, co sprawia że pozew składamy za pośrednictwem strony internetowej. Nie potrzeba nadawać pozwu pocztą lub jeździć do sądu do biura podawczego. Wszelkie dalsze pisma procesowe wnosi się również drogą elektroniczną. Pisma procesowe powoda niewniesione drogą elektroniczną nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma do sądu. W pozwie powód powinien wskazać dowody na poparcie swoich twierdzeń. Dowodów nie dołącza się do pozwu. Oznacza to że nie ma potrzeby gromadzić żadnych załączników do pozwu, robić ich odpisów itd. Jest to znaczne zmniejszenie nakładu pracy w procesie przygotowania i sformułowania pozwu. Pozew wypełniany jest w intuicyjnym szablonie elektronicznym, który prowadzi nas krok po kroku i dzięki temu zmniejsza się możliwość popełnienia błędu formalnego w pozwie. Doręczenie dla powoda dokonywane są drogą elektroniczną co znacznie zmniejsza czas doręczenia np. nakazu zapłaty.

            Kolejną zaletą jest szybkość uzyskania nakazu zapłaty. Zdarza się, że nakaz zapłaty jest wydawany w ciągu 10 dni, co jest praktycznie nieosiągalne w przypadku tradycyjnego(papierowego) nakazu zapłaty gdzie z reguły czeka się ok. 3-4 miesiące. W związku z tym dużo szybciej uzyskujemy wyrok i dłużnik szybciej jest zobligowany do zapłaty długu.

            Istotną wartością jest zmniejszenie opłaty od pozwu. Zgodnie z art. 19 ust. 2 pkt ustawy o kosztach w sprawach cywilnych opłata od pozwu w postępowaniu elektronicznym wynosi ¼ opłaty którą zapłacilibyśmy wnosząc pozew w tradycyjnym postępowaniu upominawczym.  Zaletą jest także że system samodzielnie wylicza należną opłatę co pozwala uniknąć błędów rachunkowych i ewentualnych wezwań do uzupełnienia opłaty. Opłatę wnosi się również elektronicznie przy użyciu elektronicznego konta w banku lub karty kredytowej.

            Zgodnie z art. 782 § 2 k.p.c. nakazowi zapłaty wydanemu w elektronicznym postępowaniu upominawczym nadaje się klauzulę wykonalności z urzędu niezwłocznie po jego uprawomocnieniu się. Nie ma potrzeby więc pisania dodatkowego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności i czekania na jego rozpatrzenie, co znacznie zmniejsza czas uzyskania tytułu wykonawczego i możliwość szybszego skierowania postępowania na drogę egzekucyjną. Jeżeli tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie wydane w elektronicznym postępowaniu upominawczym, postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności jest wydawane bez spisywania odrębnej sentencji, przez umieszczenie klauzuli wykonalności w systemie teleinformatycznym i opatrzenie jej podpisem elektronicznym sędziego albo referendarza sądowego, który wydaje postanowienie(art. 783 § 4 k.p.c.). Zgodnie z art. 797 § 2 k.p.c. wniosek o wszczęcie egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego uzyskanego w –sądzie może być złożony do komornika także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego elektroniczne postępowanie upominawcze.

Podstawy wydania nakazu zapłaty

            Zgodnie z art. 505²⁸ k.p.c. w elektronicznym  postępowaniu upominawczym stosuje się przepisy o postępowaniu upominawczym z odrębnościami wynikającymi z rozdziału dotyczącego elektronicznego postępowania upominawczego. W elektronicznym postępowaniu upominawczym mogą być dochodzone roszczenia, które stały się wymagalne w okresie trzech lat przed dniem wniesienia pozwu.

            Czynności w elektronicznym postępowaniu upominawczym może wykonywać referendarz sądowy. Czynności sądu, referendarza i przewodniczącego utrwalane są wyłącznie w systemie teleinformatycznym, a wytworzone w ich wyniku dane w postaci elektronicznej opatrywane są bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym(Art. 505³⁰ k.p.c.).

Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód(spółdzielnia) dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu:

1) roszczenie jest oczywiście bezzasadne,

2) przytoczone okoliczności budzą wątpliwość,

3) zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego,

4) miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju.

            Interpretując a contrario nakaz zapłaty będzie wydany jeżeli roszczenie jest zasadne, przytoczone okoliczności nie budzą wątpliwości, zaspokojenie roszczenia nie zależy od świadczenia wzajemnego, miejsce pobytu pozwanego jest znane lub nakaz można doręczyć mu w kraju. 

            W przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty sąd przekazuje sprawę do sądu według właściwości ogólnej. Postanowienie o przekazaniu sprawy doręcza się tylko powodowi.

Konstrukcja pozwu - Obsługa elektronicznego postępowania upominawczego

            Aby dokonać złożenie pozwu w e-sądzie najpierw należy przejść procedurę rejestracji konta. Należy w tym celu wejść na stronę internetową: www.e-sad.gov.pl.

Stan prawny: 2015-11-16