Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawa Prawo spółdzielcze nie określają terminu przedawnienia roszczeń z tytułu opłat czynszowych. W związku z powyższym należy tu stosować regulacje dotyczące przedawnienia roszczeń określone w kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 118 kodeksu cywilnego jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

            Roszczenia o zapłatę czynszu należy uznać za roszczenia okresowe, ponieważ czynsz jest płatny z góry co miesiąc. W związku z tym roszczenia o zapłatę czynszu przedawniają się z upływem trzech lat. „Działalność gospodarcza spółdzielni mieszkaniowej nie jest obliczona na osiąganie nadwyżki bilansowej, czyli zysku a zmierza jedynie do pokrywania kosztów własnymi dochodami. W ramach stosunków z członkami działalność spółdzielni mieszkaniowej jest prowadzona na ich rzecz i nie ma charakteru gospodarczego, bowiem członkowie są beneficjentami, a nie uczestnikami tej działalności, natomiast prowadzona „na zewnątrz”, na rzecz innych przedsiębiorców lub polegająca na administrowaniu cudzymi zasobami, ma charakter gospodarczy”[1]. W związku z tym wyrokiem należy uznać, że roszczeń o zapłatę czynszu nie traktuje się jako roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

            „Ustanowiony w art. 118 KC termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe stosuje się do roszczeń o odsetki za opóźnienie także wtedy, gdy roszczenie główne ulega przedawnieniu w terminie określonym w art. 554 KC. Roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się jednak najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego”[2]. W związku z tą tezą Sądu Najwyższego należy uznać, że odsetki od roszczenia głównego jakim są opłaty czynszowe przedawniają się z upływem 3 lat.

Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.  Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Bieg przedawnienia przerywa się: 1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, 2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, 3) przez wszczęcie mediacji. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Roszczenie spółdzielni mieszkaniowej oparte na podstawie prawnej z art. 225 KC w zw. z art. 224 § 2 KC jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 118 KC[3].

Stan prawny: 2015-11-16