Alimenty są jednym z najczęściej dochodzonych roszczeń przez osoby fizyczne, klientów indywidualnych. Najczęściej kwestia alimentów pojawia się w sytuacji rozstania się rodziców. Rozstanie to ma zwykle wymiar nieformalnej separacji małżonków lub częściej wiąże się z wszczętym lub planowanym rozwodem. W takiej sytuacji dzieci pozostają przy jednym z małżonków, zwykle kobiecie i pojawia się kwestia utrzymania wspólnych dzieci.
źródło foto: www.pixabay.com
Problematyka alimentów uregulowana jest co do zasady prawie polskim w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Niektóre regulacje dotyczące tej materii rozproszone są w innych aktach prawnych. Kiedy rodzice dzieci nie mogą dość do porozumienia w zakresie utrzymywania dzieci zwykle niezbędne staje się powództwo do sądu powszechnego.
Pozew o alimenty może sformułować zainteresowana osoba samodzielnie bez korzystania z pomocy prawnika (zostanie on przyjęty i rozpoznany przez sąd). Jednak z racji na sformalizowanie postępowania cywilnego w polskich sądach, warto w tym zakresie skorzystać z pomocy profesjonalisty. Wynika to z faktu, że mając nawet racje i prawo do alimentów, sąd może nam ich nie przyznać, jeżeli nasze żądanie (roszczenie) nie zostanie właściwie udokumentowane i udowodnione przed sądem.
Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych cieszy się w polskim prawie licznymi „przywilejami” w porównaniu do dochodzenia innych roszczeń. Po pierwsze złożenia pozwu o alimenty na dziecko nie podlega opłacie sądowej, więc koszt pomocy prawnej w tym zakresie zostaje zmniejszony. Jeżeli zatrudnimy prawnika i wygramy sprawę o alimenty, to koszty jego wynagrodzenia mogą być zasądzone do zwrotu stronie przegrywającej. W takiej sytuacji może się więc zdarzyć, że w przy wygraniu alimentów nie poniesiemy żadnych dodatkowych kosztów pomocy profesjonalnej kancelarii prawnej.
Po drugie powództwo o roszczenie alimentacyjne wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej. Oznacza to że właściwym miejscowo będzie sąd miejsca zamieszkania dziecka. Więc nawet jeżeli pozywany rodzic wyjechał w inną część kraju lub mieszka daleko od dotychczasowej rodziny, nie będziemy musieli jeździć do sądu miejsca jego zamieszkania. Spowoduje więc to oszczędność czasu i pieniędzy.
Po trzecie wnosząc pozew o alimenty możemy złożyć jednocześnie wniosek o zabezpieczenie alimentów. Jeżeli sąd uwzględni nasz wniosek, może się okazać że część żądanych alimentów otrzymamy już w 3-4 miesiącu od złożenia pozwu. Jest to znaczne udogodnienie biorąc pod uwagę, że w polskich realiach czeka się na wyznaczenie pierwszej rozprawy w sądzie zwykle ok. 1 roku czasu, a nie rzadko i dłużej.
Kiedy już zdecydujemy się na wniesienie pozwu o alimenty musimy wiedzieć, że ich wysokość jest uzależniona co do zasady od dwóch przesłanek. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Oznacza to, że sąd będzie badał usprawiedliwione potrzeby dziecka, które przed sądem musimy udowodnić oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego do alimentów rodzica. W związku z tym wysokość alimentów nie jest żądaniem na „życzenie” i sąd nie zawsze przyzna nam tyle alimentów ile oczekujemy.
Trzeba też pamiętać, że obowiązek alimentacyjny wobec dziecka może być wykonywany przez osobiste starania o wychowanie dziecka. Jeżeli więc zobowiązany rodzic opiekuje się dzieckiem to jego obciążenie alimentacyjne w wymiarze finansowym może zostać zmniejszone. Pamiętać też trzeba, że obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach i ma to znaczenie przy wyliczaniu wysokości dochodzonych alimentów.
W przypadku gdyby zobowiązany nie płaci już zasądzonych alimentów, wówczas mamy prawo dochodzić roszczeń alimentacyjnych od dalej zobowiązanych np. rodziców zobowiązanego, czyli naszych teściów.
Dr Dariusz P. Kała